Abc szczepień kota

ABC szczepień kota

Czy trzeba szczepić kota niewychodzącego? Odpowiedź na to pytanie jest prosta – oczywiście, że tak! Jakie są zasady wykonywania szczepień? Czy każdy koci pacjent wymaga szczepienia co roku? Na co, kiedy i jak często – tego wszystkiego dowiesz się w poniższym artykule.

Szczepień wymagają zarówno koty wychodzące, jak i te przebywające tylko w domu. Jednakże zależnie od tego, właściciel kota powinien również przemyśleć zabezpieczenie swojego pupila przeciwko dodatkowym chorobom. Podobnie jak w poprzednich artykułach dotyczących psów, zalecenia zawarte w tekście są oparte przede wszystkim na opracowaniu zespołu do spraw szczepień Światowego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt (WSAVA).
Odporność na choroby, przeciwko którym można zabezpieczyć kota, będzie zależeć od poziomu przeciwciał matczynych. Kocięta przejmują je wraz z wypijaną siarą. Pierwszą wakcynację można wykonać w 6-8 tygodniu życia – w przypadku maluchów wcześnie oddzielonych od matki iniekcje rozpoczyna się  zwykle wcześniej. Dawki przypominające podaje się następnie co 3-4 tygodnie aż do 16 tygodnia życia lub później – wtedy wykształca się najsilniejsza odporność. Kolejne przypomnienie szczepienia następuje w 6-12 miesiącu życia pupila.
Szczepienia zasadnicze u kotów obejmują:

• Herpeswirozę
• Kaliciwirozę
• Panleukopenię

Parwowiroza, czyli panleukopenia to siejąca spustoszenie choroba w organizmie kociaka. Głównymi objawami są biegunka, wymioty, brak apetytu, apatia, ale niekiedy pojawiają się również objawy nerwowe. Parwowirus u nieleczonych zwierzaków bardzo często prowadzi do skrajnego odwodnienia i śmierci. Po serii szczepień u młodych zwierząt, zaleca się podanie kolejnych dawek nie częściej niż co 3 lata.
Herpeswirus czy kaliciwirus to niektóre z patogenów powodujące znany chyba wszystkim koci katar. Jest to schorzenie bardzo niebezpieczne, ponieważ nieleczone może prowadzić do wystąpienia groźnych powikłań – zapalenia płuc, utraty wzroku, a nawet śmierci. Objawy obejmują m.in. gorączkę, katar, wypływ z oczu i zapalenie spojówek, nadżerki w jamie ustnej oraz apatię. Choroba niestety lubi nawracać ze względu na występowanie latencji – w momencie obniżenia odporności herpeswirus ujawnia się. Doszczepianie u dorosłych kotów minimalizuje ryzyko pojawienia się symptomów i powinno być wykonywane co roku u zwierząt z grupy ryzyka. W przypadku minimalnego zagrożenia podanie iniekcji można zaplanować co 3 lata. Na rynku pojawiły się niedawno szczepionki dwuskładnikowe – bez parwowirusa.
Możliwe jest również zaszczepienie kota na:

• Chlamydiozę
• Białaczkę
• Wściekliznę

Istnieją również specjalne rodzaje szczepionek, np. autoszczepionki czy szczepionki przeciwgrzybiczne, które mogą zostać podane w wyjątkowych sytuacjach. Zostały one omówione w poprzednim artykule.
W rejonie występowania wścieklizny w Polsce, nałożony został obowiązek szczepienia kotów, które ukończyły trzeci miesiąc życia, a następnie powtarzanie szczepienia co 12 miesięcy. Nakazowi temu podlegają również koty niewychodzące. W pozostałych częściach kraju zasadne jest szczepienie kotów wychodzących. Zakażenie wścieklizną jest możliwe jedynie przez pogryzienie, dlatego też u moich pacjentów nie zalecam podania szczepionki, jeśli nie ma takiej potrzeby.
Chlamydia (Chlamydophila felis) jest przyczyną infekcji objawiających się stanami zapalnymi w obrębie górnych dróg oddechowych i oczu. Leczenie jest zwykle długotrwałe i niestety obserwuje się nawroty choroby. Mimo że nie należy do szczepień zasadniczych, to można podać szczepionkę, szczególnie zalecaną u kotów przebywających w większych skupiskach i z osłabioną odpornością. Dawkę przypominającą powinno się podać po 2-4 tygodniach, a następnie co roku.
Białaczka to choroba nowotworowa powodowana przez zakażenie wirusowe, które przenosi się poprzez bezpośredni kontakt kotów – pogryzienia, walki, korzystanie ze wspólnych misek oraz wzajemne wylizywanie. Schorzenie to upośledza odporność, jest więc przyczyną wielu wtórnych infekcji. Wykonanie szczepienia przeciwko FeLV jest szczególnie istotne u kotów, które mają kontakt z innymi przedstawicielami swojego gatunku. Do zakażenia może dochodzić również drogą laktogenną (od matki). Przed podaniem iniekcji trzeba wykonać badanie w kierunku FIV/FeLV – nie ma sensu szczepienie kotów FeLV dodatnich. Pierwsza dawka może zostać podana w 8 tygodniu życia, kolejna po 3-4 tygodniach, potem powinna być powtarzana co roku.
W przypadku zwierząt FIV lub FeLV dodatnich nie powinno się szczepić preparatami zawierającymi żywe, osłabione wirusy. W tej sytuacji lekarz weterynarii, po ocenie bilansu korzyści i ryzyka, decyduje się zwykle na podanie szczepionki z wirusami inaktywowanymi (zabitymi).
Miejsce podania iniekcji jest niezwykle ważne u kotów. Ma to związek z możliwością wystąpienia mięsaka poszczepiennego, a raczej poiniekcyjnego, ponieważ obecnie przyjmuje się, że każdy zastrzyk może skutkować jego pojawieniem się. Wybór miejsca podania powinien być uzależniony od oceny ewentualności resekcji chirurgicznej zmiany, jednak nie zminimalizuje ryzyka wystąpienia nowotworu. Zaleca się podanie iniekcji w dystalne części kończyn, ogon lub fałd skórny na brzuchu. Zdecydowanie nie powinno się wykonywać zastrzyków w okolicę karku, łopatek oraz wzdłuż kręgosłupa. Szczególną uwagę należy zwrócić na szczepienia na wściekliznę oraz białaczkę, dlatego weterynarz zapisuje zwykle miejsce podania, tak, by za rok zaaplikować szczepionkę po stronie przeciwnej. Jeśli zwierzę otrzymuje obie szczepionki to białaczkę podaje się w lewą kończynę miedniczną, zaś wściekliznę w prawą.
Objawy niepożądane po iniekcji są bardzo podobne jak u psów, występują jednak znacznie rzadziej. Niekiedy obserwuje się: odczyn w miejscu podania, opuchliznę, wymioty, gorączkę, utrudnione oddychanie czy osłabienie.
Należy pamiętać, że szczepienia nie zawsze chronią całkowicie przed zachorowaniem. Ich efekt często wyraża się przez zmniejszenie nasilenia objawów, ograniczenie ryzyka zachorowania, znaczną redukcję śmiertelności. Jedną z najważniejszych kwestii jest wykształcenie odporności zbiorowej i ograniczenie wydalania wirusów do środowiska.